اگر از فتوای فقهاء برداشت غلط كند، آيا فقيه مسئول است؟

استاد بزرگوار سوالی داشتم که بعض مردم كاهاري نادرست وغلط را انجام ميدهند وقتيكه گیر شدند میگویند فلان عالم گفته، در جامعه ما مثال های زیاد است لطفا در صفحه تان روشني بيندازيد خدا شمارا از سر ما كم نكند.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله، أما بعد:
درين شكي نيست كه در شرائط فتنه وجنگهای تحميلي ونابسامانيهاي هستند اشخاص وگروها چي به شكل فردي ويا مجموعي كه بخاطر توجيه شرعي كارهاي نادرست وغلط شان بفتاوا ودروس وسخنرانيهاي علماء استناد می كنند واعمال نادرست وناپسند وزشت شان را تبرير می كنند.
ازينرو آنها هميشه سخنان علماء وفقهاء را تفسير نادرست مي كنند..در اين صورت آنها خود شان شرعا وقانونا مسئوليت اعمال وجرائم شان را متحمل مي شوند وعلماي برحق هيچ نوع مسئوليت جنائي واخلاقي ندارند.
الله متعال در قرآن كريم فرموده است:”لا تكسب كل نفس إلا عليها وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى” انسان به گناه ديگران مؤاخذه نمي شود وهر انسان مسئول تصرف واعمال وكردار خود ميباشد، “وأن ليس للإنسان إلا ما سعى”، انسان تنها نتيجه سعي وتلاش خود را متحمل مي شود در كارهاي خير وشر.
امام ابن كثير در تفسير خود نوشته: “النفوس إنما تجازى بأعمالها إن خيرا فخير، وإن شرا فشر، وأنه لا يحمل من خطيئة أحد على أحد، وهذا من عدله تعالى” اين عدل ورحمت شريعت الهي است كه انسانها خود شان مسئوليت كارهاي شان را دارند در هر دو صورت يعني جوانب خير وشر وكسي متحمل گناه ديگران نمي شود.
علماء وظيفه بيان كردن احكام دين مبين اسلام را دارند ومردم را به طرف نور وروشني سوق ميدهند اما اينكه بعضيها خود شان از نزد شان تصرفات نادرست سرزد مي شود بايد آنها خود شان محاسبه شوند.
اما اگر عالم وفقيه مردم را غلط توجيه كند فتوا واظهار نظرش مخالف شريعت باشد در چنين حالات برآنها اين آيه مباركه تطبيق ميشود: “اتبعوا سبيلنا ولنحمل خطاياكم” ما را در منهج وروش غلط پيروي كنيد وما گناهان تانرا متحمل مي شويم در دنيا وآخرت.
بايد ياد آور شوم كه در شرائط كنوني كشور عزيز ما مسئوليت علماء وفقهاء بيشتر شده زيرا در هر امر ومسأله وقضيه مردم به علماء رجوع ميكنند كه نظريه شان را بشنوند ودر روشني آن عمل كنند پس علماء متوجه رفتار وكردار وگفتار واقوال وافعال خود باشند كه مراجع تقليد ديگران هستند وتلاش نمايند كه نظريات ديني شان واضح، صاف وروشن باشد ومناققين وفسقه وفجره وكساني كه بخاطر تخريب كشور ما كار مي كنند وجلو ترقي وپيشرفت آن را ميگيرند وآله دست بيگانگان هستند از فتاوا ايشان برداشت غلط نتوانند ولو كه به قيمت سر شان هم تمام شود.
به اين معنى که اظهار نظر وفتوا وسخنرانيهاي شان منضبط باشد ودر آن لبس وغموض وابهام وجود نداشته باشد.
فضل الله ممتاز